خیانت زناشویی

ازدواج به عنوان اولین تعهد عاطفی و حقوقی که افراد در بزرگسالی قبول می‌کنند و همچنین به عنوان عالی‌ترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیاز‌های عاطفی و امنیتی افراد همواره مورد توجه بوده است. امروزه بر خلاف فلسفه و هدف شکل گیری ازدواج شاهد رشد روزافزون و سرسام‌آور آمار طلاق هستیم.

 یکی از دلایل رایج برای پایان دادن به زندگی مشترک، خیانت زناشویی می‌باشد.  خیانت زناشویی، نوعی درگیری عاطفی، جنسی یا عاطفی-جنسی با فردی غیر از همسراست که از او پنهان می‌شود و ویژگی اصلی آن رازگونه بودن آن می‌باشد. بر اساس رویکرد شناختی – رفتاری خیانت زناشویی عبارت است از: احساسی که قاعدتا باید با همسر در میان گذاشته شود، رفتاری که باید با همسر انجام شود و فکری که باید با همسر در میان گذاشته شود با نفر سومی انجام می‌گیرد و تمام تلاش فرد پنهان نگه داشتن این موضوع است. مطالعات نشان می‌دهد که امروزه مفهوم خیانت زناشویی صرفا به جامعه مردان اطلاق نمی‌شود و زنان نیز به دلایل متعددی درگیر روابط فرا زناشویی می‌شوند. از شیوع این پدیده در کشورمان به دلیل گره خوردن با مسائل ارزشی، اخلاقی و نیز محافظه کاری ذاتی افراد آمار رسمی در اختیار نیست. متخصصین این حوزه عوامل زیادی را در وقوع عهدشکنی زناشویی مؤثر می‌دانند و این عوامل را در سه قسمت کلی تقسیم‌بندی کرده‌اند از جمله:

1. عوامل زمینه ساز(عوامل قبل از حادثه).
2. عوامل آشکار ساز(عوامل منجر شدن به حادثه).
3. عوامل تدوام دهنده (عوامل استمرار دهنده این حادثه).

از سوی دیگر در هرکدام از این سه دسته علت کلی، عوامل جزیی دیگر مربوط به به همسر آسیب دیده، همسر عهد شکن، رابطه زناشویی، عوامل اجتماعی و  نفر سوم نیز وجود دارد. همین گستردگی عوامل گواه چند بعدی بودن و پیچیده بودن خیانت زناشویی می‌باشد. در ادامه به شرح هریک از عوامل می‌پردازیم.

عوامل زمینه ساز:

1. همسر آسیب دیده: بی‌توجهی به رابطه، ناکامی در ارضاء نیازها، وابستگی و عدم جسارت، نادیده گرفتن نشانه‌ها و علائم، سوء ظن‌های بی مورد.
2. همسر عهد‌شکن: ناکامی در برآورده شدن نیازهای عاطفی، احساس نا‌امنی در مورد خویشتن جنسی، تنوع طلب و لذت طلب بودن و الگوسازی از اطرافیان.
3. رابطه: تعارض‌های قدیمی و حل نشده و عدم صمیمیت در رابطه (جسمی، جنسی، عاطفی و...).
4. عوامل اجتماعی: نوع شغل، استرس‌های شغلی،  دوستان ناباب که قبح مسأله را کم می‌کند، وسایل ارتباط جمعی، قانون حمایت از خانواده.
5. نفر سوم: ناکامی در ارضاء نیازها، مطلقه بودن، در دسترس بودن.

عوامل آشکار ساز:

1. همسر آسیب دیده: شیوه برخورد نامناسب برای حل تعارضات، تهدید به جدایی، به سادگی از کنار موضوعات رد شدن و...
2. همسر عهد‌شکن: افزایش باورهای تسهیل‌گر و کاهش باورهای مانع‌ساز و ...
3. رابطه: تشدید  تعارض‌ها، لذت نبردن از رابطه و ...
4. اجتماعی: افزایش فشارهای شغلی، سهولت در ارتباط، تشویق دوستان و...
5. نفر سوم: تهدید به آبرو‌ریزی، ایجاد احساس گناه، زیبایی و جذابیت و...

عوامل تداوم دهنده:

1. همسر آسیب دیده: اصرار به قطع فوری رابطه، باج‌خواهی و انتقام.
2. همسر عهد شکن: دریافت تقویت مثبت و تقویت منفی.
3. رابطه: حل نشدن مشکلات ارتباطی.
4. اجتماعی: فیلم‌ها، از بین رفتن قبح موضوع، تشدید فشار‌های شغلی تشویق دوستان.
5. نفر سوم: اصرار برای ادامه رابطه و ناتوانی در قطع ارتباط.

با توجه به گستردگی عوامل مراجعین مواجه شده با این پدیده در طبقه‌های متفاوتی به روان‌شناسان بالینی مراجعه می‌کنند:

1.  هر دو نفر می‌آیند و با یک مشارکت خوب به درمان ادامه می‌دهند.
2. فرد آسیب دیده می‌آید و فرد آسیب‌زده نمی‌آید.
3. هردو می‌آیند و همسر آسیب‌زده سعی می‌کند از قدرت روانشناس سوءاستفاده کند( به همسرم بگو من کاری نکردم، همه این کار را انجام می‌دهند، اتفاق خاصی نیافتاده است).
4. کسانی که با احساس پشیمانی، ندامت و عذاب وجدان می‌آیند(بیشتر خانم‌ها هستند).
5. کسانی که مطمئن نیستند و با شک و تردید می‌آیند.
6. فرد عهدشکن همراه با نفر سوم می‌آید.

درمان خیانت زناشویی بر اساس رویکردهای متفاوتی نظیر بخشش درمانی، زوج درمانی هیجان مدار، مدل تروماتیک و شناختی–رفتاری صورت می‌پذیرد. در این بین رویکرد شناختی - رفتاری بیشترین یافته‌های مبتنی بر پژوهش را دارا می‌باشد.

در مرکز روانشناسی مهرپندار می‌توانید با بهره گرفتن از روانشناسان متخصص و باتجربه، رهنمودهای بسیار کارآمد در این زمینه دریافت نمایید.

«روانشناس بالینی»

در مسیر زندگی همراهتان هستیم. با ما در تماس باشید.