هنر درمانی رشتهای است که در آن با خلق یا مشاهده یك اثر هنری از طریق دریافت و بیان احساسات شخص، برای كمك به او استفاده میشود. بر خلاف هنر كه تنها به منظور خلق اثر هنری انجام میشود، تمركز هنر درمانی (كه به طور معمول شامل نقاشی، سفالگری، كار با ذغال، مداد رنگی و مواد مشابه است) بر فرآیند خلق یك اثر هنری میباشد و فعالیت‌های مقدماتی به كار گرفته شده برای درمان، به خلق اثر و نتیجه حاصل از آن ترجیح داده میشود. در این رشته، ممكن است یك قطعه هنری هیچ گاه به پایان نرسد.
یك هنر درمانگر براین باور است كه عمل انجام شده در راه خلق یك اثر هنری، مجموعه‌ای ازفعالیت‌های داخلی را در جهت شركت دادن ابعاد فیزیكی، احساسی و معنوی درمان راه اندازی می‌کند. برای افرادی كه قادر به ایجاد یك كار هنری نیستند، رفتن به موزه و یا نگاه كردن به کتاب‌های هنری نیز می‌تواند مفید باشد. بدون شک، نگاه كردن به آثار هنری باعث نیروبخشی از نظر معنوی و افزایش آرامش میشود. انجام فعالیت‌های خلاق با استفاده از مواد و روشهای هنری-دیداری-شنیداری را هنر درمانی گویند. هدف از فعالیت‌های هنر درمانگرانه رشد هویت، شخصیت و نیز برانگیختن احساس موفقیت درکودکان از طریق ابزارهای ابتکاری خود محور است. هنر درمانی یا روان درمانی هنری مستلزم توجه به نیازهای روانی بیماران، نظیر نیاز به آزادی، اظهار وجود و آرامش است و بر همین اساس نیازمند توجه به جزئیات مهارتهای هنری نیست و فعالیت‌ها و تولیدات هنری را نه به خاطر رویکرد زیبایی شناسانه آن‌ها بلکه به دلیل نقش روانکاوانه و درمانگرشان مورد توجه قرار می‌دهد.
با وجود این كه مردم همیشه احساسات خود را از یك اثر هنری بیان كردهاند، هنر درمانی به عنوان یك شغل و رشته درمانی، از سال ۱۹۳۰ به وجود آمد. ازجمله حوزههایی كه در حال حاضر در بسیاری از اوقات از هنر درمانی به عنوان بخشی از درمان استفاده میشود، روانشناسی (کاربرد هنر برای آشكار كردن احساسات نهفته) و درمان فیزیكی (كمك به إعتماد به نفس و توانبخشی) است. روانشناسان كودك و پزشكان خانواده، اغلب به علت این كه كودكان برای بیان احساسات توسط کلمات شرایط سختی را تحمل میكنند، از هنر درمانی استفاده مینمایند. این رشته همچنین یک جزء حیاتی از فعالیت‌هایی است كه در بسیاری از شیرخوارگاهها و آسایشگاهها یا در موارد نیاز به پرستاری طولانی مدت، مورد استفاده قرار میگیرد.
هنر درمانی از طرق مختلف به درمان كمك میكند. نخست این كه كیفیت زیبایی شناختی كارهای هنری می‌تواند خلق، نشاط، عزت نفس و آگاهی شخصی بیمار را بهبود بخشد. ثانیاً، تحقیقات نشان داده است كه وقتی افراد در فعالیت‌هایی كه از آن لذت میبرند عمیقاً درگیر میشوند، فاکتورهای فیزیولوژیک مانند ضربان قلب، فشار خون و تنفس آهسته میشود. به علاوه خلق هنر فرصتی است تا چشمها و دستها با هم تمرین كنند، بین آن‌ها هماهنگی ایجاد شود و مسیرهای عصبی بین دست و مغز تحریك و تهییج گردد .
از آن جا که هنر درمانی زبانی به غیر از الفاظ دارد، معمولاً در مواقعی استفاده میشود كه بیماران با مشكلات فیزیكی و احساسی مواجهند و بیان بیم و امیدها برایشان دشوار است یا نمیتوانند به راحتی در مورد عصبی بودن و احساسات پیچیده خود صحبت كنند. خلق اثر هنری به افراد كمك میكند تا طرز تفكر و احساسی را كه معمولاً توسط ضمیر نیمه-خودآگاه پنهان میشود، در دسترس قرار دهند .
یك هنر درمانگر معمولاً كار خود را با كمك به تیم پزشكان انجام می‌دهد. جلسه هنر درمانی می‌تواند به صورت انفرادی و یا در قالب یک گروه كوچك انجام شود. جلسه درمانی برای افراد بالغ معمولاً یك یا دو ساعت خواهد بود ولی برای كودكان و افراد مسن ممكن است كمتر باشد. یك درمانگر، معمولاً مطالب مورد بحث و ابزار مورد نیاز را آماده میكند، مكان راحتی را در نظر میگیرد و یك موسیقی آرام نیز به عنوان زمینه به محیط درمان اضافه می‌کند. زمان برای برنامهریزی، اجرا، بازتاب كار و بحث و گفتگو در مورد كار نیز در جلسه لحاظ میشود. قبل از آغاز جلسه درمان، درمانگر ممكن است از مراجع بخواهد که در مورد علت تمایل به انجام این درمان توضیح دهد تا بدین ترتیب اهداف او بهتر مشخص شود. یك جلسه یا كارگاه علمی آخر هفته ممكن است همه آن چیزی باشد كه مراجع نیاز دارد. گاهی نیز جلسات منظم با درمانگر برای مدت شش ماه یا بیشتر ادامه پیدا می‌کند .
از نظر هنر درمانگران، خلق اثر به تنهایی می‌تواند به طور طبیعی دارای مزایایی باشد. فرایند خلق اثر با بهبود بخشیدن به احساسات، عزت نفس و اعتماد به نفس را تقویت میكند .
كاهش استرس نیز یكی از مزایای مهم آن است. تحقیقات نشان می‌دهد كه سركوب احساسات قوی می‌تواند به ایجاد استرس منتهی شود و این استرس قادر است علائم بیماری را تشدید كند. با توجه به این كه هنر درمانی كمك میكند كه مردم به ضمیر ناخودآگاه دسترسی داشته باشند و احساسات محصور شده خود را رها سازند، این درمان برای آن‌ها كه از فشار روانی و بیماریهای ناشی از آن رنج میبرند، بسیار مفید میباشد.
هنر درمانی همچنین برای درمان مشكلات رفتاری استفاده میشود و أغلب به عنوان یك درمان فرعی، به روان درمانی خدمت میكند. این درمان بسیاری از اوقات در قالب برنامه درمانهای روانشناختی برای سوء استعمال دارو و الكل استفاده میشود.
هنر درمانی برای بهبود بیماران از ضربههای شدید روانی و آسیبهای جدی، أغلب به صورت جزئی مفید بوده است. همچنین هنر درمانی می‌تواند راهی برای ثبت و درک بهتر از تفكر و احساسات افرادی كه بیماریهای مزمنی مانند پاركینسون و آلزایمر دارند، ارائه دهد.
متخصصین و روانشناسان هنردرمانی کلینیک روانشناسی مهرپندار از افراد توانا و پرتجربه میباشند. همكاران ما با تجارب، دانش و مهمتر از همهچيز تعهد و ايمان كاری خويش، تمامی تلاش خود را جهت رضايت و كسب موفقيت مراجعين خواهند نمود.
دیدگاه خود را بیان بفرمائید❤