امروزه یکی از موضوعاتی که از آن در رسانههای مختلف صحبت به میان می‌آید بحث خودکشی در اقشار مختلف وسنین مختلف است. اخیرا در رسانههای مختلف، خبرهای پیرامون آسیبزدن به خود و خودکشی بیشتر دیده میشود. در این مقاله تلاش شده است تا دلایل و راهکارهای جلوگیری از خودآسیبی و خودکشی شرح داده شود.
خودکشی ناموفق انجام رفتاری است که فرد پس از اقدام و اجرای آن زنده میماند. طبق برآوردهای پژوهشی مؤسسه ملی بهداشت روان ایالات متحده آمریکا، هر فرد بعد از دست کم یازده بار خودکشی ناموفق دست به خودکشی موفق میزند. پس باید خودکشی ناموفق را جدی گرفت.
نزدیک به 90% خودکشی‌های ناموفق میباشند. آمار خودکشی‌های ناموفق در زنان بسیار بالاتر از مردان است. دلایل عمدهای برای نسبت تفاوت جنسیتی خودکشی میتوان ذکر کرد که از جمله نمایشی بودن انجام عمل خودکشی، گرفتن ترحم یا حمایت و غیره را میتوان نام برد.
بسته به اوضاع روانی فرد و شرایطی که شخص در آن قرار دارد میتوان به تخمین احتمال بروز مجدد خودکشی ناموفق یا موفق، دست یافت.
خودکشی ناموفق یا موفق در همه گروههای سنی رخ میدهد. اما بعضی از گروههای سنی مانند نوجوانان و جوانان احتمال مشکلات بیشتر و درصد بروز خودآسیبی و خودکشی بیشتری را دارند.
بحران خودکشی به موقعیتی اشاره دارد که فرد در آن قرار دارد و به شدت افکار مرتبط به خودآسیبی و خودکشی دارد.
در بیشتر مواقع بحران خودکشی نشانههایی نیز دارد مانند داشتن افکار خودکشی، داشتن یک نقشه مشخص برای از بین بردن خود، داشتن و یا فراهم کردن ابزار برای خودکشی، خلق منفی، صحبت کردن در مورد مرگ و افکار مرتبط با مرگ، نوشتن در مورد مرگ یا نامههای خداحافظی، تنظیم وصیتنامه، بذل و بخشش بهخصوص در مورد وسایل مورد علاقه.
یکی از شایع‌ترین علت‌های خودکشی در تمامی سنین داشتن خلق منفی و افسردگی برای مدت طولانی است. افسردگی نشانههای متعددی دارد اما از دو نشانه اصلی افسردگی میتوان به خلق منفی و عدم لذت از فعالیت‌هایی که قبلا لذت میبرده و در حال حاضر نمی‌برد نام برد. در حالیکه شخص از این دو نشانه اصلی یکی را داشته باشد و یا به طور کامل پنج نشانه از علائم افسردگی را در طول دو هفته دارا باشد، شخص دارای اختلال افسردگی عمده است. اما دیگر نشانههای افسردگی شامل: کاهش یا افزایش وزن، کاهش یا افزایش اشتها، بیخوابی یا پرخوابی، احساس گناه، تحریکپذیری، کندی روانی-حرکتی، اشکال در تمرکز، اشکال در تصمیمگیری، اشکال یا ضعف در حافظه، افکار مرتبط با مرگ و خودکشی میباشد. حدود 60% افراد افسرده فکر خودکشی دارند و نزدیک به 3% دست به خودکشی میزنند.
از دیگر عوامل خودکشی بهجزء افسردگی میتوان به اختلالات و بیماریهای روانی دیگر مانند اختلال اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی، اعتیاد و غیره اشاره کرد.
گاهاً از دست دادن افراد مهم از طریق فوت و یا از طریق شکست عاطفی بار هیجانی شدیدی را در فرد به وجود میآورد که تحمل آن برای کسی که آمادگی آسیبپذیری بالایی دارد بسیار سخت میشود و شخص دست به اقدام ناپختهای میزند که منجر به خودآسیبی و یا خودکشی خواهد بود.
این مورد در گروه سنی جوان و میانسال شایعتر است. افرادی که مشکلات اقتصادی منجر به آسیب شدید در زندگیشان شده است متعاقباً مقاومت و تحمل پایینی در برابر مشکلات خواهند داشت و دست به اقدام خودتخریبی میزنند.
ناکامیهای پیدرپی و از دست دادن احساس امید و کاهش انگیزه برای آینده و زندگی یکی دیگر از دلایل خودکشی در افراد است.
شاید این علت کمی عجیب به نظر برسد اما اخباری که در مورد خودکشی به خصوص افرادی که به اصطلاح ستاره نامیده میشوند، در سطح جامعه و رسانهها پخش میشود، منجر به افزایش خودکشی‌های ناموفق و حتی خودکشی موفق میشود.
اخبار خودکشی حتی خودکشی‌های افرادی در سطح معمول جامعه وقتی پیدرپی بیان میشود، منجر به ازدیاد عمل خودکشی در سطح جامعه میشود.
یکی دیگر از علت‌های خودکشی به خصوص در رده سنی نوجوان چالش‌هایی است که این گروه سنی گاهاً با آن مواجه میشوند. بازی‌ها، چالش‌ها، رفتارهایی که منجر به نشان دادن برتری‌های رفتاری فرد و غیره است، منجر به وقوع رفتار خودآسیبی میشود. بازی نهنگ آبی یکی از چالش‌هایی بود که اخیراً منجر به ایجاد حادثه خودآسیبی در نوجوانان شد.
قبلاً به نشانههای بحران خودکشی اشاره شد. نشانههایی مانند صحبت در مورد مرگ، افکار مرتبط با مردن، نوشتن در مورد زندگی ناامیدانه و مرگ، بذل و بخشش وسایل مورد علاقه و غیره. توجه به این نشانهها یکی از اولین راهکارها برای جلوگیری از خودکشی است.
پژوهشها غالباً نشان میدهد افرادی که سابقه خودکشی ناموفق داشتهاند، در صورتی که درمان انجام نشود، احتمال بروز مجدد خودکشی وجود دارد.
در نظر گرفتن خلق فرد و هیجاناتی مانند خشم و غم در افراد و بررسی تغییرات خلقی آنها، میتواند یکی از نشانههای جلوگیری از ارتکاب خودکشی باشد.
در صورتی که فرد نیاز به کمک تخصصی دارد و هیجانات و افکارش قابل کنترل نیست، بهترین حالت این است که از یک روانشناس، مشاور و یا روانپزشک متخصص کمک بگیرد.
گاهاً در خلال مشاوره فردی، افراد از مشاورههای گروهی برای کمک گرفتن حرفهایی بهره میگیرند. مشاورههای گروهی به افراد کمک میکند تا از گروهی که با یک مشکل مشترک دورهم جمع شدهاند حسهمدلیبیشتریبگیرند و در کنار حس خوشایند همدلی از رهنمودهای تخصصی روانشناس نیز استفاده کنند.
زمانیکه فرد افکار مرتبط با خودکشی دارد، یا نقشهای برای اجرای خودکشی دارد و یا در حال اقدام به عمل مذکور است، کمک گرفتن از مراکز مشاوره و روانشناختی، همچنین روانشناسی که دورههای مداخله در بحران را سپری کرده کمک میکند تا فرد در لحظه از تصمیمی که برای آسیبرساندن به خود گرفته صرفنظر کند و در آینده وارد درمانهای روانشناختی و روانپزشکی شود.
در صورت نیاز به مشاوره فردی، گروهی، روانشناسی، مشاوره و روانپزشکی، میتوانید با کلینیک روانشناسی مهرپندار تماس حاصل فرمائید.
دیدگاه خود را بیان بفرمائید❤