در روابط زوجین یا پارتنرها با هم یکی از موضوعات مورد بحث طرفین چگونگی حل مسأله و برخورد با آن است. در اکثر مواقع در برخورد با مسائل از مکانیزمهایی مثل فرار (گریز)، دلیلتراشی، کوچک شمردن مسأله، تسلیم شدن و غیره استفاده میکنیم.
یکی از روشهای ناکارآمد دیگر در حل مسأله تلاش کاریکاتوری یا در متون تخصصی روانشناسی جبران افراطی میباشد.
تلاش کاریکاتوری هر گونه فعل یا ترک فعلی است که به صورت اغراقآمیز، تصنعی، نمایشی و گذرا با فراوانی و نرخ بالا انجام شود. به عبارت دیگر در تلاش کاریکاتوری فرد به جنبه یا جنبههایی از رابطه متمرکز میشود و در انجام آنها به حدی پافشاری و اصرار میکند که این پافشاری و اصرار نه تنها باعث رنجش و فاصله بیشتر طرف مقابل در رابطه میشود بلکه مشکل را حل نمیکند.
همانطور که در کاریکاتور یکی از عناصر اصلی تمرکز بر تفاوتها و شاخصهایی است که میتوان در آنها اغراق کرد مثل بزرگتر کردن دماغ بزرگ یک بازیگر مشهور یا تمرکز خاص بر اندام یا قسمتی خاص از تصویر، در رابطه دوطرفه افراد هم گاهی این اغراق و تمرکز به وضوح دیده میشود.
با ذکر یک مثال از یک مراجع این موضوع ملموستر میشود.
مراجعی 28 ساله. آقا. شاغل. مجرد. که رابطهای را از 3 سال پیش با خانمی 26 ساله شروع کرده و در دانشگاه با هم آشنا شدهاند اما در حال حاضر رابطه به سمت از هم پاشیدن رفته. خانم علت آن را ضعف آقا در مهارتهای ارتباطی، مهارتهای مربوط به حوزه مهرورزی و مسائل مربوط به توجه به مناسبتها میداند. برخی شکایات خانم عبارتند از: "حسام از اول رابطه تا به حال حتی یکبار هم به من نگفته چقدر زیبا شدی یا این تیپ رو دوست دارم یا ندارم" یا "حسام هیچوقت مناسبتها رو یادش نبوده و نیست"، "حسام وقتی بیرون میریم میترسه دست منو بگیره"، "حسام بارها به من گفت سیگار نمیکشم و چند روز نکشید اما دوباره با میزان بیشتر شروع کرد".
حسام در طول جلسات مشاوره متعهد به رفع این مشکلات شد اما بعد از چند جلسه یکی از شکایتهای عمده خانم افراط بیش از حد حسام در اجرای این مسائل و نمایشی بودن آنها بود.
حسام در این مثال اگرچه به جای فرار از مسأله یا کوچک شمردن آن یا انکار آن، مسأله را پذیرفت اما برای رفع مشکل از نوع دیگر پاسخهای ناکارآمد که همان جبران افراطی یا تلاش کاریکاتوری میباشد، استفاده کرد.
برای حل مشکل اگرچه رفع نواقص و عیبها غایت اصلی میباشد اما با اجرای نمایش تکراری یا بیموقع رفتارهایی که باید تغییر کنند نه تنها باعث رفع مشکل نمیشویم بلکه میتواند در رابطه اثر سوء گذاشته و حتی شخص به موردی جدید در رابطه یعنی «قانع کردن به هر قیمتی»، «گول زدن» یا «بچه فرض کرد ن طرف مقابل» متهم شود.
دیدگاه خود را بیان بفرمائید❤